Het monochromatisch en achromatisch kleurenschema

Monochromatisch

Monochromatisch betekend één kleur, maar dan wel alle tinten van licht naar donker. Gek genoeg vallen wit, grijs en zwart niet per definitie binnen de chromatische kleurschema’s omdat zij eigenlijk zelf geen kleur bevatten en een eigen type kleurschema hebben.

Wel spelen wit, grijs en zwart een rol binnen dit type kleurenschema. In het Nederlands spreken we over het algemeen alleen over tinten en tonen, waar in het Engels ook onderscheidt gemaakt tussen het toevoegen van wit en zwart aan een hoofdkleur (hue). Zo zijn tinten hoofdkleuren waar meer wit aan toegevoegd is en zijn shades kleuren waar meer zwart aan toe gevoegd is. Tonen zijn kleuren waar grijs aan toegevoegd is.

Binnen een monochromatisch kleurenschema, wat ook wel een ton-sur-ton schema genoemd wordt, wordt een hoofdkleur gekozen die vervolgens in verschillende tinten, tonen en shades wordt toegepast. Hierin kan vervolgens wel gespeeld worden met bijvoorbeeld een licht en donkercontrast. 

Een monochromatisch kleurenschema wordt over het algemeen als heel rustig ervaren. Omdat het buiten de licht-donker contrasten geen kleuruitschieters zijn. Hierdoor kan het schema soms ook als saai en vlak overkomen maar dat hoeft helemaal niet.

Door het gebruik van verschillende materialen, texturen en dus tinten kan toch een harmonieus en spannend interieur gecreëerd worden.

Achromatisch

Sterk verwant aan het monochromatische kleurenpallet is het achromatisch kleurenpallet. Ofwel een kleurenpallet zonder kleur, dus alleen met wit, grijs en zwart. Omdat grijs verkregen wordt door zwart toe te voegen aan wit kan grijs gezien worden als een shade van wit. En wit als een tint van grijs.

Binnen het achromatisch kleurenschema gelden eigenlijk dezelfde regels als binnen een monochromatisch kleurenpallet. Het is een heel rustig kleurenschema, maar wel een schema waar als je je er strikt aan houd geen kleur zit en ook geen grijzen met een rode of oranje ondertoon. Hierdoor kan het schema wat kil overkomen. Het is dan ook aan te raden om wel te werken met warme natuurlijke materialen zoals hout en kurk. Hierdoor ontstaat ook gelaagdheid in het interieur en wordt het huizelijker. Denk bijvoorbeeld aan een houten vloer of houten accessoires. Een dergelijk kleurenschema met houten elementen past bijvoorbeeld heel erg goed in de Japandi interieurstijl.

Ook kan gespeeld worden met het licht- en donkercontrast. In de regel wordt het achromatisch kleurenpallet wel onder een noemer genoemd met het monochromatisch kleurenpallet. Hilary Robertson schreef er zelfs een boek over, Monochrome Home.